پنج سانتی متر در ثانیه
وقتی که کارتون اسم تو یا your name را به من معرفی کرد آن قدر خوشحال و شگفت زده بود که انگار بهترین داستان عاشقانه تاریخ است.
وقتی آن را دیدم، برایم روایت جالبی داشت ولی این طور نبود که برایم خاطره شود. وقتی احساسم را برایش گفتم پذیرفت و گفت قبول دارم شاید به
لحظه ای که فیلم را نگاه میکنی، به موقعیت و احساس درونت هم بستگی دارد. به اینکه چقدر بتوانی با فیلم و داستان همراه شوی. گاهی داستانها
به دل مینشینند.
کارتون پنج سانتی متر در ثانیه یک روایت جالب از سواد عاطفی است که در ادامه به آن میپردازیم.
روایت فیلم:
یک فیلم انیمهای ژاپنی در سبک رمانتیک درام تولید سال ۲۰۰۷، به نویسندگی و کارگردانی ماکوتو شینکای است.
فیلم مشتمل بر ۳ بخش است: شکوفه گیلاس Ōkashō (桜花抄)، فضانورد Cosmonaut (コスモナウト) و ۵ سانتیمتر در ثانیه Byōsoku 5 Senchimētoru
(秒速5センチメートル)، که داستان همهٔ بخشها حول پسر جوانی بهنام تاکاکی تونو (遠野貴樹 Tōno Takaki) میگردد.
فیلم اولینبار در تاریخ ۳ مارس ۲۰۰۷، در سنیما رایز، در منطقهٔ شیبویای توکیو به اکران درآمد. رمان ۵ سانتیمتر در ثانیه نیز بر اساس فیلم آن در سال ۲۰۰۷ منتشر گردید. در نشریه ماهنامه افترنون در ژوئیه ۲۰۱۰، نسخه مانگای مجموعه به طراحی سیکی یوکیکو، توسط انتشارات کودانشا شروع به چاپ گردید.
داستان فیلم در ژاپن رخ میدهد و از سال ۱۹۹۰ شروع شده و در زمان حال به اتمام میرسد. داستان به سه بخش تقسیم میشود و نشان میدهد که چگونه دوستان میتوانند با هم باشند و با گذشت زمان از هم دور شوند. تاکاکی و آکاری دوستهای صمیمی هستند، کانائه نیز همکلاسی تاکاکی و عاشق اوست اما نمیتواند به او ابراز احساسات کند. هر سه آنها با گذشت زمان از هم دور میشوند. آنها به یکدیگر فکر کرده و همدیگر را به یاد میآورند و وقتی داستان از دیدگاه هر یک از آنها جلو میرود، رابطه آنها و همچنین آدمهای اطراف آنها دچار تغییراتی میشود.
“هی… اونا میگن پنج سانتیمتر بر ثانیهست. سرعتی که شکوفههای گیلاس به زمین میافتن… پنج سانتیمتر بر ثانیهست.” دیالوگ مذکور، اگر جذابترین و در عین حال پر معناترین دیالوگ این شاهکار نباشد، قطعاً از آن بدتر نیست. پنج سانتیمتر بر ثانیه، اثری بسیار فوقالعاده است که بر خلاف دیگر آثار استاد ماکوتو، دیالوگهای عمیق و تاثیرگذار را عضوی از محور اصلی خود قرار داده و با استفاده از آن، درک داستان، احساسات و واکنشهای شخصیتها را آسانتر کرده و نیز به یاد ماندنیتر بودن انیمه را نیز تقویت کرده است. انیمه دارای ۳ تکه است که هر کدام در زمانی متفاوت روی میدهند و به مرور داستان را تکمیل میکنند. داستان درباره دختر و پسری و به نامهای توهنو تاکاکی (Toono Takaki) و شینوهارا آکاری (Shinohara Akari) است که از بچگی با یکدیگر بزرگ شده و توهنو کم کم عاشق شینوهارا میشود؛ ولی این عشق مدت زیادی دوام نمیآورد زیرا شینوهارا به زودی به توکیو نقل مکان کرده و کیلومترها از توهنو فاصله میگیرد. داستان جدایی این دو، و فراموش نشدن شینوهارا توسط توهنو را به تصویر میکشد که البته بسیار عمیقتر از چیزی است که به نظر میرسد و حتی برخی سخنان استاد ماکوتو درباره این اثر، به کلی شما را متعجب ساخته و فرق آن با دیگر آثارش را متوجه خواهید شد. هر قسمت از داستان، توهنو را در سنی نشان میدهد که دچار مشکلات و درگیریهایی مربوط به زندگیاش شده ولی همچنان آثار شینوهارا بر زندگی وی دیده میشود و او هنوز وی را فراموش نکرده است. داستان این انیمه، شباهتهایی نیز به Voices Of A Distant Star دارد ولی اصل داستان چیز دیگری است و برخلاف نجواهای ستاره دور افتاده، بر روی توهنو تمرکز دارد. پایان انیمه نیز از هر نظر باشکوه و عالی است و مخاطب را بیشتر و بیشتر به فرضیهپردازی، فکر کردن و سرانجام نتیجه دعوت میکند که میشود گفت پایان به نوعی نظر بیننده را میطلبد و توضیح بسیاری نمیدهد. از داستان که بگذریم، به گرافیک میرسیم. آن طور که مشخص است، ردپای طراحیهای بینظیر و بسیار زیبای استاد در لابهلای این شاهکارش نیز دیده میشود و طراحیها، مانند اکثر انیمههایش بینقص، چشمنواز و تابلو مانند است که ارزش تماشای انیمه را دو چندان میکند. موسیقی پایانی نیز به مانند همه آثار استاد، تداعی کننده زیبایی و احساسات بیننده در مورد ثانیه به ثانیه انیمه است و یادآوری صحنهها، سرنوشت شخصیتها و لحظات شروعی و پایانی جذابیت آن و پایانی که باعث میشود جدایی از انیمه برای مخاطب سختتر بشود ولی آسان نشود، دست به دست هم داده است تا شاهکاری را خلق کند که تا پایان تیتراژ نیز به تماشای آن بنشینید و با به نمایش در آمدن اسم نابغهای، به خود بیایید.
نتیجه گیری:
عنوان این انیمه (۵ سانتی متر بر ثانیه) اشاره به این دارد؛ هرچند که این مقدار سرعتی کم بنظر میرسد، ولی در دراز مدت باعث ایجاد فاصله ای بسیار زیاد خواهد شد. انسانها هم هرچقدر هم که به یکدیگر وابسته باشند و سر در گروی عشق یار داشته باشند، باز هم وقتی شروع به دور شدن از هم میکنند (حتی با سرعت ۵ سانتی متر بر ثانیه!) پس از مدتی خود را تنها می یابند و تنها چیزی که برایشان باقی مانده درد هجران است و فرقت یار…
#سواد_عاطفی